Vi khuẩn Salmonella là một loại vi trùng có thể gây chứng bệnh ở đường tiêu hóa của người và động vật gọi là bệnh nhiễm Salmonella. Tuy hiếm xảy ra nhưng tác hại của vi khuẩn salmonella có thể truyền từ ruột sang máu và đến những nơi khác trong cơ thể.
Vi khuẩn Salmonella là gì?
Nhiễm vi khuẩn Salmonella là tình trạng nhiễm vi khuẩn Salmonella trong dạ dày và ruột.
Bệnh này tương tự như viêm dạ dày. Phần lớn bệnh nhân bị nhiễm trùng nhẹ sẽ tự khỏi sau từ 4 – 7 ngày mà không cần điều trị.
Vi khuẩn Salmonella hay còn được gọi là vi khuẩn thương hàn gồm S. typhi và S. paratyphi A, B, C tất cả các chủng đều có khả năng gây bệnh thương hàn.
Vi khuẩn thương hàn đi vào hệ tiêu hóa của cơ thể, sau khi bị chết sẽ giải phóng ra nội độc tố.
Vi khuẩn Salmonella chết càng nhiều càng có nhiều độc tố giải phóng tấn công vào cơ thể người nhiễm.
Nội độc tố của vi khuẩn salmonella gây ra ảnh hưởng rất xấu tại ruột, nội độc tố sẽ làm tổn thương niêm mạc ruột (kích thích ruột gây đau bụng, làm chảy máu, hoặc có thể gây thủng ruột).
Nội độc tố do vi khuẩn salmonella giải phóng đi vào máu đến hệ thần kinh trung ương làm tổn thương hệ thần kinh và nhiễm độc toàn thân.
Vi khuẩn Salmonella có sức sống và sức đề kháng tốt.
Vi khuẩn này chịu được lạnh, ở nước đá sống từ 2 – 3 tháng, nước thường trên 1 tháng, trong rau quả thì từ 5 – 10 ngày, trong phân từ 1 đến vài tháng.
Vi khuẩn Salmonella bị tiêu diệt ở nhiệt độ 55 độ C trong 30 phút, cồn 90 độ C trong vài phút; các chất khử trùng thông thường diệt được vi khuẩn dễ dàng (chloramin 3%, phenol 5%).
Triệu chứng nhiễm vi khuẩn Salmonella
Hầu hết những người bị nhiễm vi khuẩn Salmonella đều có các dấu hiệu và triệu chứng dưới đây trong thời gian từ 12 – 72 giờ sau khi phơi nhiễm với vi khuẩn:
– Tiêu chảy: Phân lỏng, sền sệt, màu vàng nâu, rất khắm, khoảng từ 5 – 6 lần/ngày
– Sốt cao liên tục (39 hoặc 40 độ C)
– Máu trong phân
– Đau bụng sôi bụng và chướng bụng vùng hố chậu phải.
Nhiễm độc thần kinh do độc tố vi khuẩn Salmonella (nhức đầu, mất ngủ, ác mộng, ù tai, nói ngọng).
Phát ban nhỏ, bằng phẳng ở ngực, bụng, mạn sườn. Ban xuất hiện khoảng từ 7 – 12 ngày rồi biến mất.
Trường hợp nặng, người nhiễm vi khuẩn Salmonella có biểu hiện tay run bắt chuồn chuồn, hoặc nằm bất động, vẻ mặt thờ ơ, đờ đẫn, li bì, mê sảng, hôn mê (thường ít gặp).
Trong một số ít trường hợp, nhiễm vi khuẩn Salmonella có thể gây tử vong nếu người bệnh không được điều trị kịp thời và đúng phác đồ. Tuy nhiên, có một số người dù bị nhiễm vi khuẩn Salmonella nhưng do cơ thể đã có kháng thể, số lượng vi khuẩn ít và độc lực của vi khuẩn yếu cho nên có thể bị rối loạn tiêu hóa vài ba ngày rồi tự khỏi, một số rất ít trong số đó trở thành người lành mang vi khuẩn, có thể kéo dài nhiều tháng.
ThS.BS ĐẶNG XUÂN CƯỜNG
(Khoa Hồi sức cấp cứu – Bệnh viện đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng)
