Yêu sớm là một chủ đề rất tế nhị. Có nhiều ý kiến khác nhau về vấn đề thế nào là yêu sớm. Yêu sớm không nên đơn thuấn chỉ nhìn từ góc độ tuổi tác mà nhìn từ mức độ chín muồi của sự phát triển tâm lý.
Tuổi dậy thì là sự lớn lên về cơ thể và phát triển về tri thức, đồng thời cũng xảy ra những thay đổi về tâm lý giới tính, bắt đầu thiện cảm với người khác giới, do đó cũng là thời kỳ khao khát kết giao với những bạn tâm đắc.
Nếu như có sự hiểu biết sâu sắc với ý thức chân thực của tình yêu, có khả năng giải quyết tốt mối quan hệ giữa việc học tập, tình yêu và hứa hẹn có khả năng thực hiện nghĩa vụ và trách nhiệm mà tình yêu đặt ra thì tình yêu lúc này không coi là yêu sớm. Tuy nhiên điều đó khó có thể xảy ra.
Tình yêu tuổi học sinh phổ thông thường được coi là yêu sớm. Bởi lẽ lứa tuổi này với sự phát triển chưa chín muồi về mặt tâm sinh lý không cho nên không đủ điều kiện để có được tình yêu theo nghĩa đích thực của nó.
Cảm tình giữa các bạn khác giới tuổi học sinh trung học thường ở giai đoạn lý tưởng hóa các bạn khác giới và để giải toả áp lực giới tính, giải toả cảm giác hiu quạnh, do đó mà quyến luyến nhớ nhung các bạn khác giới, thể hiện tình yêu mù mờ, không xác định.
Họ quyến luyến nhau, tuy rằng với sắc thái tình cảm rất mãnh liệt, nhưng đa số đó là nhu cầu tình bạn, sự hiếu kỳ đối với người khác giới, khát vọng kết thân, đồng thời thêm vào đó là những xáo động tâm lý lãng mạn, hỗn độn, viển vông.
Tuy sự quyến luyến này cũng là những biểu hiện chân thành xuất phát từ đáy lòng giống tình yêu đã chín muồi, nhưng so sánh với tình yêu lâu dài, chân thực, sự lưu luyến này có những đặc điểm dưới đây:
- Yêu sớm thường không giữ được lâu bền, thiếu hứa hẹn, đa số là không có kết quả.
- Yêu sớm thường không có sự lựa chọn của lý trí, thêm vào đó là những ảo tưởng và xung động tình cảm, thường dễ tạo ra cuồng nhiệt và sự mê muội quá độ, do đó ảnh hưởng đến học tập, về điểm này thể hiện ở các bạn gái rõ ràng hơn.
- Yêu sớm khi gặp những trắc trở như tình cảm thay đổi, cãi cọ, chia cách dễ nảy sinh những hành động quá đà như tự tử, trả thù, bỏ nhà đi hoặc mắc chứng trầm uất vì tình.
- Yêu sớm xảy ra vào thời kỳ xáo động tâm lý tuổi dậy thì, do một loại ý thức tình yêu mơ hồ chi phối. Các bạn trẻ ở thời kỳ này còn thiếu kiến thức và lý trí cần cho một tình yêu, khả năng tự kiềm chế còn yếu, có thể trong một tình huống nào đó vội vàng hấp tấp, thậm chí dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng như có mang, hoặc phá thai. Chính vì vậy, yêu sớm là có hại và các bậc phụ huynh và thầy cô giáo luôn lo lắng về vấn đề này là hoàn toàn có cơ sở.
Tuy nhiên, cũng cần phải tránh những chụp mũ theo hướng cực đoan. Có người chỉ cần nhìn thấy hai bạn khác giới đi cùng với nhau đã chụp mũ cho là yêu sớm. Điều này chưa thực sự công bằng.
Trước hết cần nói rằng sự mến mộ, hấp dẫn lẫn nhau giữa những người khác giới là một hiện tượng tâm lý bình thường.
Sự giao lưu giữa các bạn khác giới cũng là điều tự nhiên, thậm chí là cần thiết, có ích cho thanh thiếu niên trong quá trình trưởng thành, trong việc rèn luyện vai trò của mỗi bên, có ý nghĩa phát huy những tiềm năng và sở trường của mỗi bên.
Trong giao tiếp giữa các bạn khác giới sẽ học được nghệ thuật giao tiếp với người khác giới, làm cơ sở cho sự nghiệp cũng như việc chọn bạn đời cho cuộc hôn nhân sau này. Chỉ có điều phải biết giữ khoảng cách tiếp xúc, biết tự kiềm chế và tự điều chỉnh bản thân không để xảy ra những hậu quả đáng tiếc.
L.T.T
(Viện tâm lý)
