Hoa quỳnh – loại hoa có cá tính khá đặc biệt, thường nở về đêm, khi các loại hoa khác khép cánh ngậm sương vào giấc ngủ vùi, thì lúc ấy hoa quỳnh mới khép nép rụt rè hé nụ, từng cánh, từng cánh hoa trắng ngần từ từ mở lòng mình ra phơi bày cả những đốm nhị màu vàng nhạt không còn che giấu.
Ngắm hoa quỳnh và thưởng thức hương quỳnh thì mỗi người có một cái nhìn khác nhau tùy theo tâm trạng xúc cảm để cảm nhận về cái đẹp mỹ học… Còn nếu như không uống rượu quỳnh thì thiếu đi nét nghệ thuật mà chỉ thưởng thức được một nửa độc đáo của hoa.
Uống rượu ngắm quỳnh nở là thú chơi tao nhã khá phổ biến, còn những người sành điệu thì uống rượu sau khi hoa quỳnh nở lồ lộ ra hai chỉ nhị hoa dịu dàng vươn lên và từ từ khép đầu vào nhau, khi chỉ nhị đực và chỉ nhị cái nhẹ nhàng giao thoa tình tứ tiết ra một đến hai giọt mật thì người ta ngắt cả cánh hoa bỏ vào trong hũ nhỏ khoảng 150 ml rượu và đậy nắp lại, khoảng một giờ sau rót ra ly nhỏ, mùi thơm của hoa quyện lẫn với mùi nồng ngọt của rượu gạo tạo ra một hương thơm lạ rất riêng khó tả chẳng giống một loại rượu nào, người ta có thể uống nhưng đa phần họ không uống mà chỉ đưa ly rượu lên ngang mũi ngửi cho đến khi hương thơm được lan tỏa vào cổ, họng và xông lên đầu một trạng thái lâng lâng với hương hoa trời đất rồi thôi.
Còn muốn uống rượu mật quỳnh thì người ta ngắt cánh hoa quỳnh khi vừa nở hết nhưng chỉ nhị đực và chỉ nhị cái chưa cụng đầu giao thoa, bỏ vào hũ rượu cũng chỉ khoảng 15 ml mà phải là rượu gạo chính cống, đậy nắp lại thật kỹ, để khoảng 2 đến 3 ngày.
Lúc uống phải chưng hũ rượu trong nước nóng làm cho rượu ấm lên khoảng 30 – 40 độ C để làm cho mật quỳnh hòa tan và trộn lẫn với rượu. Lúc ấy rượu đã được chuyển màu, từ màu trắng trong sang màu mỡ gà rất trong, người ta rót ra từng ly nhỏ và từ từ hớp từng hớp nhỏ ngậm trong miệng cho tan dần và trôi vào họng. Thật chú ý mới phát hiện được mùi vị riêng nồng và dịu – ngọt mà cay – thơm mà không ngát – đằm thắm nhưng miên man, một sự cảm khoái tưởng như mơ hồ mà có thực, có cả âm điệu, có cả sắc màu… và chỉ cần một lần thưởng thức thôi cũng nhớ đến suốt đời mùi vị của rượu mật quỳnh.
Phan Văn Quốc
