Đậu tằm (hay đậu răng ngựa, đậu fava) là thực phẩm giàu chất xơ, protein và sắt. Giống đậu này còn chứa hợp chất hóa học với tiềm năng cải thiện tâm trạng và sức khỏe tinh thần lâu dài.
Theo nhà nghiên cứu Nadia Mohd-Radzman đến từ Viện nghiên cứu Sainsbury, Đại học Cambridge (Vương quốc Anh), đậu tằm (tên khoa học Vicia faba, còn gọi là đậu răng ngựa, đậu fava) là giống cây trồng có thể nâng cao sức khỏe tinh thần hiệu quả.
Theo Mohd-Radzman, trong đậu tằm có hàm lượng cao levodopa hay L-dopa. Hợp chất này được cơ thể chuyển đổi thành chất dẫn truyền thần kinh dopamine. L-dopa được ứng dụng trong điều trị lâm sàng cho bệnh nhân Parkinson và có hiệu quả cao trong điều trị tình trạng mất hứng thú trong cuộc sống (anhedonia). Người mắc chứng này thường giảm hứng thú với các hoạt động mà một cá nhân từng yêu thích, cũng như giảm khả năng cảm nhận niềm vui. Đây là dấu hiệu thường gặp của trầm cảm và nhiều dạng rối loạn tâm thần khác.
“Vấn đề lớn hiện nay tại Vương quốc Anh là ngày càng có nhiều người trẻ gặp những rắc rối về sức khỏe tinh thần. Khuyến khích thực hiện chế độ ăn đủ chất, lành mạnh là biện pháp quan trọng giúp ứng phó với vấn đề này”, nhà nghiên cứu Mohd-Radzman nhấn mạnh. Trong đó, đậu tằm có thể trở thành “lớp phòng thủ đầu tiên”.
Đậu tằm có nguồn gốc từ vùng Trung Đông, nhưng đã sớm du nhập vào châu Âu và theo con đường tơ lụa vào các nước khác ở Châu Á. Tên gọi fava trong tiếng Hy Lạp cổ có nghĩa là cái chết và sự phân hủy.
Trước đây, người dân không dám ăn đậu tằm do lo ngại chứng thiếu máu tán huyết (giảm lượng huyết sắc tố). Một phần nhỏ dân số ở Địa Trung Hải và Trung Đông gặp phải tình trạng này.
Y học hiện đại sau này phát hiện ra rằng, những đối tượng trên mắc bệnh thiếu men G6PD – men có khả năng bảo vệ hồng cầu khỏi các chất oxy hóa. Trong khi đó, chất oxy hóa trong đậu tằm có thể phá vỡ tế bào hồng cầu. Chính vì thế những người bị bệnh thiếu men G6PD cần tránh xa đậu tằm và một số các loại đậu khác.
Giải pháp mà chuyên gia Mohd-Radzman đưa ra là cần lựa chọn những giống đậu tằm có hàm lượng chất oxy hóa thấp. Cô và các đồng nghiệp tại Đại học Cambridge đang nghiên cứu các phương pháp biến đổi gene giúp loại bỏ hoàn toàn các chất hóa học gây thiếu máu tán huyết có trong đậu tằm.
Hiện riêng ở Vương quốc Anh có 170.000 hecta trồng đậu tằm, cho sản lượng 740.000 tấn mỗi năm. Tuy nhiên, loại đậu này phần lớn được dùng để chế biến thức ăn chăn nuôi và xuất khẩu. Vì vậy, Mohd-Radzman khuyến nghị người dân nước Anh cần ăn đậu tằm thường xuyên hơn.
Đậu tằm có thể chế biến thành đa dạng món ăn từ làm sữa hạt, chiên giòn, lên men, xay thành bột làm bánh mì. Nghiên cứu tại Đại học Reading cũng cho thấy, bánh mì làm từ đậu tằm là lựa chọn bền vững với môi trường và giàu dinh dưỡng hơn bánh mì trắng.
Quỳnh Trang
- Hình bìa: Hạt đậu tằm (đậu fava) có giá trị dinh dưỡng cao.
Nguồn: Viện Y học Ứng dụng
