Ô nhiễm môi trường tại TP.HCM được xác định bởi nhiều nguyên nhân khác nhau, không chỉ tập trung ở các quận nội thành mà còn ở các huyện ngoại thành. Ô nhiễm từ chất xả thải của các khu công nghiệp, khu chế xuất; từ quá trình sản xuất nông nghiệp do phân bón, thuốc trừ sâu; từ chất thải chăn nuôi… Bên cạnh đó, một nguyên nhân dẫn đến tình trạng ô nhiễm không nhỏ là chất thải sinh hoạt của người dân ngay tại nơi mình cư trú.
Theo số liệu thống kê, lượng chất thải rắn sinh hoạt phát sinh trên địa bàn TP.HCM khoảng 8.900 tấn/ngày, chủ yếu từ các khu vực dân cư, cơ quan, khách sạn, nhà hàng, cơ sở sản xuất, chợ… Hàng năm, tỷ lệ gia tăng chất thải rắn sinh hoạt khoảng 5% và đến năm 2025, dự báo tăng lên 13.000 tấn/ngày.
Trong khi đó, vấn đề thu gom, xử lý hàng ngày không đúng quy định, rác thải không được thu gom, phân loại và xử lý phù hợp. Xuất phát từ việc người dân chưa có ý thức giữ gìn vệ sinh, vẫn còn tình trạng vứt rác thải bừa bãi, dẫn đến hình thành nhiều điểm gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng. Thậm chí, người dân còn mang rác thải sinh hoạt vứt ra sông, hồ ngay nơi mình sinh sống. Để rồi, chính họ là những người phải gánh chịu những hậu quả nặng nề do chính mình gây ra.
Với những diễn biến ngày càng xấu của môi trường hiện nay, thiết nghĩ, việc bảo vệ môi trường không thể chậm trễ hơn được nữa, mà cần phải có những giải pháp cụ thể, quyết liệt hơn.
Xét cho cùng, người dân là đối tượng thụ hưởng, chịu tác động của tình trạng môi trường, cũng như là chủ thể thực hiện thường xuyên các giải pháp bảo vệ môi trường.
Do vậy, các hoạt động vì môi trường nên lấy người dân làm trọng tâm, chứ không nên tổ chức hình thức, có tính bề nổi, đặc biệt là những hoạt động thiết thực nhằm bảo vệ môi trường ngay tại chính nơi ở của họ.
Việc nâng cao nhận thức của người dân, để họ có hành động tích cực trong việc bảo vệ môi trường ngay tại chính nơi ở của mình nên là việc làm hàng đầu trong công tác tuyên truyền bảo vệ môi trường. Bởi lẽ, chỉ khi có ý thức bảo vệ môi trường từ chính nơi ở thì mới hình thành ý thức bảo vệ môi trường chung nơi công cộng, từ đó, có ý thức chung tay bảo vệ, cải tạo tình trạng ô nhiễm môi trường hiện nay của thành phố.
