Nói đến mực chuồng (con mực khơi), người dân chài quê tôi ai cũng biết nó chỉ có giá trị xuất khẩu chứ không có giá trị ẩm thực, bởi loài này vị mặn chát, không ngon, nhất là khi đem phơi khô, con mực trở nên cứng và dai. Vậy mà những năm gần đây, khi đời sống vật chất được nâng cao, giới “sành nhậu” lại nhàm chán với những “cao lương mĩ vị”, trở về với những món ăn dân dã “cây nhà lá vườn”, họ mới phát hiện ra món gỏi râu mực, lấy từ con mực khơi, lại là món ngon, rất được ưa chuộng.
Thế là cứ mỗi chuyến ra khơi đánh bắt, mặc dù phải luôn đối mặt với sóng to, gió lớn, với công việc khó khăn, vất vả, nhưng người dân nơi đây, ai cũng vui vẻ, lạc quan, vẫn sốt sắng lượm lặt, chắt chiu từng cái râu mực, tranh thủ những ngày tốt nắng mà phơi cho chóng khô, để mang về làm quà biếu, hoặc chế biến chiêu đãi người thân, họ hàng, bè bạn…
Cách chế biến món gỏi tuy đơn giản, nhưng muốn râu mềm, giòn, ngon thì cũng cần có chút bí quyết nhỏ.
Vì râu mực vốn cứng và dai nên công đoạn đầu tiên là phải đem ngâm trong nước sạch, cho thêm với ít đá lạnh để chóng mềm.
Sau một ngày ngâm nước, vớt râu ra, thái từng đoạn ngắn rồi luộc sơ qua nước sôi, vừa là để chín râu, cũng vừa là để giảm bớt mùi nồng, mặn chát và sạch râu.
Luộc xong, cho vào rổ để ráo nước. Các loại rau và gia vị đều phải chuẩn bị sẵn sàng, như rau thơm, rau quế, rau răm, hành lá, ngò tàu; các loại củ, quả, như chuối chát, hành ta, hành tây; các loại gia vị: ớt, tiêu, tỏi, muối, đường, nước mắm, mì chính, chanh… Các loại rau, chọn những cọng tươi, rửa sạch, thái những đoạn vừa. Hành tây thái nhỏ, chuối chát thái lát mỏng, ngâm muối cho bớt mủ và thêm phần trắng, tươi.
Bắc chảo dầu, khử hành. Dầu chín, cho râu mực cùng các loại rau, hành tây, chuối chát, các gia vị (với liều lượng) vào trộn đều, rồi tắt bếp. Món gỏi đã hoàn tất. Để tăng vị béo, thơm, ta cho thêm ít đậu rang. Món này ăn kèm với bánh tráng giòn.
Khi ăn, ta cảm nhận ngay được cái giòn giòn của râu mực, vị cay, thơm của ớt, tiêu và các loại rau, vị beo béo của phụng rang giã nhuyễn, vị chan chát của quả chuối tươi, vị the nồng của hành tây, lại thêm chút mằn mặn của muối, của mắm, chút ngọt thanh của đường. Tất cả như quyện vào nhau tạo nên hương vị mộc mạc, chân chất, dân dã, đậm đà sắc quê của một làng chài hiếu khách.
NGUYỄN TẤN CHỨC
- Hình bìa: Gỏi râu mực
Nguồn: Báo Quảng Ngãi điện tử
