Không học qua trường lớp, chẳng có bất kỳ tờ giấy chứng nhận tay nghề nào, nhưng với chiếc xích lô màu tím, những “bác tài” xích lô Huế để lại ấn tượng sâu đậm trong lòng du khách…
Ở Huế, khu vực nội thành không lớn lắm, chia thành hai bờ nam sông Hương và bắc sông Hương.
Bờ nam là khu hành chính, trường học, khách sạn…, bờ bắc là khu thương mại, hoàng thành.
Thời điểm thích hợp nhất để dạo mát bằng xích lô là buổi tối hoặc chiều khi trời đã tắt nắng – thưởng thức làn gió mát từ sông thổi lên và ngắm thành phố về đêm hoặc lúc hoàng hôn.
Xích lô Huế vừa phải, chừng mực, không cao quá để dễ bị gió lật, không thấp quá, không rộng, không hẹp quá. Từ dáng hình cho đến màu sắc không lòe loẹt, gần đây chủ nhân nhiều xích lô đã sơn xe màu tím.
Đi xích lô trên đường phố Huế mới thật có hồn. Xa Huế, người ta nhớ cảnh sắc, dòng sông, những con đường xanh, mưa Huế… và hình ảnh chiếc xích lô lầm lũi…
Nhiều người lớn tuổi thích đi lại bằng xích lô. Taxi vẫn chưa thể thay thế hoàn toàn xích lô Huế.
Đi xích lô đáng chú ý nhất ở phong cách lên xuống và cái dáng ngồi, trước cả trăm cặp mắt của bàn dân thiên hạ.
Xích lô chạy từ từ như xe đạp, băng qua những con đường rợp bóng cây xanh, qua dòng sông xanh êm đềm chảy giữa lòng thành phố, khiến tâm hồn lâng lâng một khúc lãng du. Khi đêm về, ánh đèn rọi qua vòm lá tạo thành những đốm sáng trắng lay động trên khắp nẻo đường.
Đi dạo bằng xích lô có cái tiện là có thể chủ động dừng lại để chụp ảnh nơi mình thích hoặc tạt vào quán chè, quán nước nhâm nhi chút gì đó mà vẫn được chờ.
Ngày trước, nhiều gia đình thuê xích lô đưa con cái đến trường, cuối tháng lĩnh lương. Ngày nay, vẫn còn nhiều gia đình tiểu thương bao xích lô tháng.
Ở Huế, xích lô là tài sản riêng, là công cụ kiếm sống của gia đình, một số gia đình nhờ con cái làm ăn phát đạt, trở nên giàu có, nhưng vẫn giữ lại chiếc xích lô, như muốn nhắc nhở mọi người một thời cơ cực.
Thường xuyên phục vụ khách du lịch nên những người đạp xích lô hiểu biết khá nhiều, họ có thể kể những câu chuyện xưa và nay, giới thiệu các điểm ăn chơi trong thành phố, cả những nơi để khách mua quà, mua đặc sản vừa rẻ vừa ngon.
Trong giới xích lô, không ít người thạo ngoại ngữ, chủ yếu là tiếng Anh. Giá đi dạo mỗi bờ là 50.000 đồng, thường mất khoảng 2 tiếng đồng hồ. Nếu đi cả hai bờ nam bắc thì giá gấp đôi.
Xích lô Huế trên báo chí, trên văn chương đẹp là thế nhưng không phải là không có những “hạt sạn”. Vẫn có những anh đạp xích lô lừa khách, “hét” giá cao, vẫn có những người chủ xích lô chèo kéo, “bám” khách cho kỳ được. Đó quả thực là những “con sâu” khiến không ít khách du lịch đến Huế bị ấn tượng xấu về dịch vụ xích lô… Sở văn hóa – thể thao và du lịch Thừa Thiên Huế quyết định trích ngân sách để hỗ trợ chỉnh trang lại xe như màu sơn, gắn biển số, tập huấn thêm về nghiệp vụ du lịch, siết chặt hơn về kỷ cương, thống nhất tương đối về mức giá…
