Từ TP. Huế đi Mỹ Khánh chỉ khoảng 25 km, nên du khách nước ngoài thích chọn xe đạp, xe máy làm phương tiện… Tháp cổ và làng chài Mỹ Khánh hiện được du khách chọn làm điểm nghỉ dưỡng lý tưởng khi thăm vùng đầm phá Thừa Thiên Huế.
Làng chài Mỹ Khánh (xã Phú Diên, Phú Vang, Thừa Thiên Huế) nằm về phía nam cách cửa biển Thuận An 11 km, dài 3 km, bãi cát vàng phơi mình dưới làn nước xanh, là một bãi tắm tự nhiên lặng sóng êm ả. Đứng trên đồi cát trắng nhìn xuống, Mỹ Khánh được cấu tạo bởi một dải cát cực sạch, độ cao thoai thoải, có thể đi ra xa đến hàng trăm mét mà nước mới chỉ đến ngang ngực. Bãi biển bình yên, đẹp tuyệt vời.
Ngôi tháp được khai quật vào đầu tháng 9/2001. Tháp bị vùi sâu dưới cát từ 5 – 7 m, thấp hơn mực nước biển từ 3 – 4 m và chỉ cách bờ biển 120 m.
Nay nhìn từ bên ngoài vào, tháp có 1 bệ thờ lộ thiên và 4 cửa. Cửa chính quay mặt ra Biển Đông, hướng đông là cửa đi ra vào đã bị sụp đổ một bên. Còn lại 3 cửa giả, có kiểu dáng, kích thước giống nhau, cửa hướng nam khá nguyên vẹn, cửa hướng tây nứt ở vòm, cửa hướng bắc nghiêng lệch ở chân đế.
Tháp có kiến trúc hình chữ nhật, dài 8,22 m, rộng 7,12 m, và giật cấp thu nhỏ dần thân tháp phía trên, thuộc dạng tháp lùn.
Các vòm cửa khá hài hòa, trang trí đầu cột và góc mái với 10 lớp gạch nhô lần ra. Dưới là phần cột bo tròn, kết cấu thô sơ nhưng không giấu được nét mềm mại.
Trong lòng tháp có một Youni bằng đá hình vuông, giữa còn một cái gờ hình tròn là chân đế một Linga. Phần trang trí ở chân tháp có hình người.
Những viên gạch nung xây tháp dù hơn ngàn năm tuổi vẫn không bị nổi rêu, màu gạch còn đỏ hồng đẹp mắt. Các mẫu gạch đều xốp, kích thước không đều.
Theo nghiên cứu khoa học, gạch làm bằng đất sét, chỉ ở nhiệt độ thấp dưới 800 – 900 độ C. Khi xây tháp, người xưa đã ghép bằng kỹ thuật mài chập với nhớt cây ô dước và nước tạo sự kết dính.
Từ kiến trúc, trang trí, vật liệu xây dựng và các hiện vật liên quan, kết hợp với kết quả phân tích mẫu vật bằng C14 của Viện khoa học xây dựng (Bộ xây dựng), các nhà chuyên môn đã kết luận tháp Chăm Mỹ Khánh có cùng niên đại với kiến trúc Mỹ Sơn E1 sang kiến trúc tháp Hòa Lai, thuộc đầu thế kỷ thứ 8.
Việc phát hiện tháp Chăm Mỹ Khánh đã thu hút sự quan tâm đặc biệt của giới nghiên cứu trong nước và quốc tế.
Đầu tháng 10/2005, Bộ văn hóa, thể thao và du lịch và UBND tỉnh Thừa Thiên Huế đã phê duyệt dự án trùng tu.
Theo đánh giá của các nhà chuyên môn, tháp Chăm Mỹ Khánh thuộc nhóm tháp khởi đầu của kiến trúc tôn giáo Chăm, xây dựng bằng chất liệu bền vững, đến nay còn nguyên vẹn nhất kể từ khu vực Bắc Hải Vân trở ra.
Không gian tháp Chăm Mỹ Khánh nền nã trong tiếng sóng vỗ êm đềm, rì rào tiếng gió thổi qua tán lá các rặng phi lao và tiếng hót của rất nhiều loài chim biển. Khung cảnh rừng – biển – trời – tháp cổ vẫn mang vẻ đẹp nguyên thủy.
Ở sau và hai bên tháp Chăm là một rừng dương liễu, hiện đã có lối vào cho xe ô tô. Muốn xuống biển thì đi bộ chừng 5 phút, qua rừng cây dương liễu, hoa tứ quý, hoa muống biển. Rừng cổ thụ bên phải là chỗ nghỉ ngơi cho khách du lịch, đã quy hoạch thành khu nghỉ mát, giải trí, ăn uống.
Mỹ Khánh thu hút rất đông khách du lịch, sức hút chính là “Tháp Chăm” cổ kính và cảnh sắc thiên nhiên nguyên sơ, thanh sạch. Mỹ Khánh chẳng có gì phô trương, nhưng lại lôi cuốn lữ khách bằng sương mù đặc quánh buổi sáng sớm, bằng những chiếc quán tranh tre xiêu vẹo bên đầm phá Tam Giang trong chiều mịt mờ khói sóng. Ở đây, có khoảng chục gia đình đăng ký làm dịch vụ du lịch. Tham gia phục vụ, chế biến bất kể già, trẻ, lớn, bé. Đó cũng là một nét “đặc trưng” độc đáo trong cuộc mưu sinh ở vùng biển xa xôi, hoang dã này.
Các loại hải sản ở đây cực tươi do thuyền chài đánh bắt về bán trực tiếp, giá lại rẻ bằng phân nửa ở khu du lịch Thuận An. Mọi người tha hồ thưởng thức mực một nắng, tôm he, tôm hùm, cá chim, cá thu, cá nụ, cá đé. Chủ yếu đều nướng trên than hồng, gia vị rất cay, rau cải trồng hái tại chỗ. Cách chế biến các món nướng rất cay, ăn nóng, gia vị tẩm ướp theo phong vị đặc trưng của người dân địa phương.
