Cuối tháng 11/2022, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã quyết định đổi tên bệnh đậu mùa khỉ (monkeypox) thành mpox. Việc làm này của WHO được cho là sẽ giúp tránh được “sự kỳ thị” với dịch bệnh đã xuất hiện cách đây hàng chục năm.
WHO sẽ ưu tiên sử dụng chữ “mpox” để chỉ dịch bệnh truyền nhiễm này. Cả monkeypox và mpox vẫn được dùng song song trong năm 2023, tuy nhiên tên cũ sẽ dần bị loại bỏ.
Cụ thể, WHO sẽ sử dụng chữ mpox trong việc liên lạc, và khuyến khích những nơi khác làm theo khuyến nghị này nhằm giảm thiểu mọi tác động tiêu cực đang diễn ra đối với tên bệnh hiện tại cũng như việc áp dụng cách gọi mới.
Đậu mùa khỉ là bệnh truyền nhiễm từ động vật do virus đậu mùa khỉ gây ra.
Chữ “khỉ” (monkey) trong bệnh này là do loại virus được các nhà nghiên cứu phát hiện có trong những con khỉ tại Đan Mạch năm 1958.
Ngoài khỉ, loại virus này có thể xâm nhập vào nhiều loại động vật khác, đa số loài gặm nhấm.
Năm 1970, lần đầu tiên, bệnh đậu mùa khỉ xuất hiện trên con người tại Cộng hòa dân chủ Congo. Khi đó, bệnh này được các nhà nghiên cứu xác định là nó chỉ có thể lây từ người sang người, phần lớn tại các nước ở khu vực Tây Phi và Trung Phi.
WHO lo ngại về “ngôn ngữ phân biệt chủng tộc và kỳ thị” khi dịch bệnh này lan ra hơn 100 nước. Theo WHO, nhiều cá nhân và quốc gia đã yêu cầu cơ quan y tế của Liên Hiệp Quốc đổi tên bệnh.
Việc WHO đặt lại tên cho dịch bệnh mới không lâu sau khi bùng phát không phải là hiếm, đơn cử là dịch SARS hay dịch COVID-19. Tuy nhiên, theo AP, đây là lần đầu tiên WHO cố gắng đặt lại tên cho một căn bệnh đã tồn tại trong vài thập kỷ qua.
Thế nhưng, một số căn bệnh có tên gọi có thể bị hiểu nhầm hoặc gây kỳ thị như viêm não Nhật Bản, bệnh sởi Đức, hội chứng hô hấp Trung Đông (MERS)… thì không được đề xuất đổi tên.
NGUYÊN THU
—
