Nuôi cua hai giai đoạn đang được người dân huyện Cần Giờ, TP.HCM áp dụng do nâng cao tỷ lệ sống của con giống, dễ quản lý và kiểm soát ao nuôi khi chuyển sang nuôi thương phẩm, tăng hiệu quả nuôi và thu nhập cho người dân.
Quy trình kỹ thuật nuôi cua hai giai đoạn được Trạm khuyến nông Cần Giờ khuyến cáo cho người dân:
Ở giai đoạn một là giai đoạn ươm cua giống, sau khi chọn giống khỏe mạnh tiến hành ươm cua. Giống chủ yếu từ nguồn ươm nhân tạo uy tín. Con giống phải đồng cỡ, đồng màu, có phản ứng nhanh, các phụ bộ đầy đủ.
Cua con khi cho vào khay phải phân bố đều, không bị dồn cục và khi đổ nước vào phải phân tán đều khay và khả năng đeo bám giá thể tốt. Vận chuyển phù hợp, tránh va đập và gây sốc.
Ao sử dụng ươm cua bột là ao đất, mật độ ươm giống khoảng 200 con/m2. Diện tích thích hợp khoảng 200 – 500 m2, sâu 0,8 – 1,2 mét. Ao ươm tốt nhất là vùng cửa sông, đầm phá…, đây là những khu vực có độ mặn phù hợp với đặc tính sinh học của cua con.
Nền đáy ao, đầm nên là loại đất thịt pha sét hay cát, không quá nhiều bùn nhão (lớp bùn không quá 15 cm). Ao phải có cống cấp thoát nước và chịu ảnh hưởng của chế độ thủy triều, thuận tiện cho việc thay nước, kích thích sự lột xác của chúng.
Trước khi ươm cần tiến hành cải tạo ao kỹ, sau mỗi vụ nuôi cần phải san ủi hoặc nạo vét sạch bùn đáy ao, gia cố bờ ao.
Bón vôi CaO lượng 15 – 20 kg/1.000 m2, phơi đáy ao 2 – 3 ngày sau đó tiến hành bơm nước từ ao lắng vào ao nuôi.
Dùng lưới có kích thước mắt lưới 2 a = 2 cm chắn xung quanh bờ ao, có góc nghiêng vào bên trong ao so với bờ ao là 45 độ nhằm tránh cua thất thoát.
Trong ao cần thả chà làm nơi trú ẩn cho cua khi lột xác, tránh hiện tượng ăn lẫn nhau.
Sử dụng lưới lọc nước vào ao nuôi, khi mực nước đạt 0,6 – 0,8 mét, có độ mặn 12 – 20‰, pH = 7,5 – 8,5, các yếu tố khác đảm bảo thì mới tiến hành thả cua bột.
Ao được chuẩn bị ít nhất 7 – 10 ngày trước khi thả cua bột xuống ươm.
Thức ăn chủ yếu cho cua là thức ăn tự chế, gồm: Các loại bột thịt cá, tôm, cua, còng, nhuyễn thể xay nhỏ, hấp cho ăn.
Có thể gây màu nước cho động vật phù du phát triển có tác dụng bổ sung nguồn thức ăn tự nhiên cho cua.
Trong 3 – 5 ngày đầu, cho cua ăn với khẩu phần gồm: trứng gà 30%; thịt cá, tôm, cua bóc vỏ 50%; bột 15%; nhuyễn thể: mực, hàu 5%; vitamin. Tất cả trộn đều và xay mịn sau đó hấp chín, để nguội dùng mắt lưới nhỏ xay thức ăn tạo thành viên cho cua ăn. Cho ăn với lượng thức ăn khoảng 1 – 1,5 kg/10.000 cua bột/ngày.
Sau ngày thứ 5 trở đi cho ăn bằng thịt cá tạp, nhuyễn thể, giáp xác hấp cách thủy rồi băm nhỏ cho cua ăn. Lượng thức ăn 10 – 15% trọng lượng cua thả. Số lượng thức ăn tăng dần theo sinh trưởng, tăng trọng của cua.
Khi cho ăn, thức ăn cần được rải đều ven ao. Mỗi ngày cho ăn 2 lần vào sáng và chiều tối.
Thường xuyên kiểm tra khả năng bắt mồi và sức khỏe của cua bằng sàng ăn. Bổ sung khoáng chất, dinh dưỡng và vitamin C, tỏi tươi với lượng 5 – 10 g/kg thức ăn để giúp cua tăng sức đề kháng và tăng trưởng tốt.
Sau 5 ngày kể từ ngày thả giống, tiến hành thay 1/3 lượng nước trong ao để kích thích cua lột xác phát triển.
Từ ngày thứ 10 trở đi, cứ 5 ngày tiến hành thay nước 1 lần, mỗi lần thay 1/2 lượng nước hoặc thay nước theo thủy triều; nhằm kích thích quá trình lột xác diễn ra dễ dàng hơn, cường độ bắt mồi tốt hơn và khả năng tăng trưởng nhanh.
Chú ý kiểm tra các thông số môi trường như pH, oxy, nhiệt độ, độ mặn; kiểm tra bờ ao, chống xói lở, hỏng rào chắn, bệnh và các địch hại vào trong ao. Khoảng 10 ngày cần tiến hành xác định tỷ lệ sống, khả năng tăng trưởng của cua một lần.
Định kỳ 10 – 15 ngày thay 20 – 30% lượng nước trong ao nuôi, sau 1 – 2 ngày tiến hành diệt khuẩn bằng Iodine hoặc BKC (liều lượng tùy theo từng dòng sản phẩm). Sau khi diệt khuẩn 2 – 3 ngày, tiến hành cấy vi sinh và bón vôi CaCO3 10 – 15 kg/1.000 m3 để cải tạo đáy ao giúp tăng cường vi sinh có lợi phát triển và ổn định các yếu tố môi trường.
Sang giai đoạn hai, sau 25 – 30 ngày cua đạt cỡ 2,5 – 3 cm (theo chiều rộng mai), trọng lượng khoảng 5 g/con. Tỷ lệ sống có thể đạt 40 – 50%. Cỡ cua này có thể chuyển sang ao lớn để nuôi cua thương phẩm.
Nên chọn cách thu cua giống phù hợp, hoặc có thể thả ra ao nuôi kế bên đã chuẩn bị. Cua được nuôi trong ao với mật độ 1 con/m2.
Lưu ý ở giai đoạn này, để tránh tình trạng cua bắt cặp sớm, lên gạch khi chưa đạt kích cỡ thương phẩm và cua ăn thịt lẫn nhau thì nên thả cua theo tỷ lệ 10 cua cái: 3 cua đực.
Trong quá trình nuôi, quản lý môi trường ao nuôi bằng chế phẩm sinh học, bổ sung vôi, Dolomite giúp cua sinh trưởng và phát triển tốt, mang lại hiệu quả cao. Sau thời gian khoảng 3 – 4 tháng, khi cua đạt cỡ khoảng 0,3 kg/con thì có thể thu hoạch hoặc tùy thuộc vào giá cả mà người nuôi thu hoạch hay nuôi vỗ tiếp theo.
