Nghệ thuật công cộng và chất lượng không gian sống

    Ngày nay, các phương tiện truyền thông hiện đại đang tạo nên “Xã hội 3 màn hình” là máy tính, điện thoại di động và truyền hình cho ta sự tự do tiếp cận với thế giới rộng lớn nhưng lại làm con người ngày càng co mình vào thế giới riêng và mất dần kỹ năng giao tiếp mặt đối mặt truyền thống, từ đó làm biến dạng hình thái của một xã hội.

    Để sửa chữa điều đó cần có những không gian tự do tiếp cận giúp cho mọi người dễ dàng giao tiếp hay thư giãn trước một cuộc sống vội vã, biến những nơi chúng ta đang sống và làm việc trở nên cởi mở hơn, đó là công viên, quảng trường và chính là các công trình nghệ thuật công cộng (NTCC) sẽ tiếp thêm nghịlực cho không gian công cộng, đánh thức trách nhiệm của cư dân thu hút các hoạt động một cách giảm căng thẳng xã hội.

    Bằng sự hiện diện của mình, công trình NTCC nâng cao sự nhận biết về tính địa điểm, giúp biến đổi cảnh quan và đem lại cho thành phố một hình ảnh khác biệt. Là tài sản chung của cộng đồng, NTCC là bản thông điệp về lịch sử, văn hóa, phong cách sống, ước mơ hay là xu hướng chính trị mà qua đó xác định bản sắc và ký ức của một cộng đồng, vì thế NTCC chính là thước đo sự trưởng thành của một thành phố.

    Song song với giá trị tinh thần thì lợi ích lớn nhất của NTCC chính là tạo nên động lực phát triển kinh tế cho một khu vực. Ngày nay lãnh đạo các cộng đồng ở các quốc gia phát triển đều biết rằng NTCC sẽ mang lại thịnh vượng một thành phố qua việc kích thích du lịch, tăng cường hoạt động thương mại thông qua chi tiêu cho các dịch vụ, tiền thuê nhà, du lịch và tiền lương, từ đó gia tăng giá trị bất động sản. Tác động kinh tế này đã được định lượng, theo báo cáo từ nhóm xúc tiến nghệ thuật ArtServe của thành phố Michigan thì cứ mỗi 1 USD đầu tư vào nghệ thuật phi lợi nhuận và các nhóm văn hóa trong năm 2009 đã giúp tạo ra hơn 51 USD đóng góp vào nền kinh tế . Phân tích của Liên hiệp văn hóa và nghệ thuật Atlanta Metro thì nghệ thuật phi lợi nhuận và các tổ chức văn hóa tạo ra hơn 722 triệu USD doanh thu trong năm 2009 và đóng góp hơn 386 triệu cho nền kinh tế bang Georgia. Trên thực tế, các tác động kinh tế thậm chí còn lớn hơn báo cáo.

    Lợi ích cho cộng đồng địa phương là rõ ràng và vì thế việc tạo dựng các công trình NTCC là sứ mệnh của cả cộng đồng, nên không có ranh giới nào cho sự tham gia và tài trợ. Nguồn tài chính cho các dự án NTCC có thể từ sự tài trợ của chính quyền địa phương nhưng chủ yếu đến từ các tổ chức văn hóa giáo dục, các tập đoàn kinh tế hoặc cá nhân mong muốn thể hiện trách nhiệm xã hội của mình. Mà chúng ta đã thấy qua việc tổ chức hàng năm của “Đường hoa Nguyễn Huệ”

    Một công trình NTCC thành công phải biến thành tài sản chung, được sự đón nhận và yêu quý của cộng đồng, để đạt được điều đó cần thỏa mãn 3 yếu tố: là một phương tiện truyền thông công trình NTCC cần phải có chủ đề gắn bó với văn hóa, lịch sử địa phương, hình thức hấp dẫn, thông tin đầy đủ, trình bày rõ ràng để người xem hiểu từ đó mà trân trọng; là một chi tiết kiến trúc của đô thị NTCC cần có thiết kế phù hợp với cảnh quan khu vực, đồng thời tạo ra những tiện ích sinh hoạt cho cư dân; thông điệp cho tương lai NTCC cần phải tạo nên cuộc đối thoại với mọi người thông qua vật liệu đa dạng, công nghệ hiện đại và tương tác với năng lượng thiên nhiên.

    BÙI CHÍ CÔNG

    Recommended For You