Sân trường và những hàng phượng vỹ hằn sâu vào ký ức thơ ngây của tôi. Bây giờ nhắm mắt vẫn nhớ về từng gốc phượng, vẫn đếm được rành rẽ bao nhiêu gốc ở góc sân nào, sau dãy lớp học nào. Vẫn nhớ cây nào hoa đỏ thắm, cây nào ngả màu thuốc đỏ lợt, cây nào cánh dày, cây nào cánh gầy…
Cái thời xưa ấy, tụi nhóc chúng mình mê mải khám phá công dụng của hoa phượng, lá phượng, trái phượng theo cách riêng, đương nhiên gắn liền với thói… ăn bậy. Mình biết thế nào là thiệt thòi vì không có anh có chị, thậm chí vì ba đi xa biền biệt, mẹ thì đâu có thể trèo bẻ hoa phượng, trái phượng cho mình.
Hoa trái lắc lỉu trĩu cành là của chung trời đất, thế mà mình chỉ có thể “ăn theo” đứa nào đó có anh có chị, khi nó… tốt đột xuất.
Trẻ con mà, khi được cho một cành nhỏ đủ hoa, đủ nụ non, nụ bộp là thế giới bắt đầu xôn xao với những khám phá.
Món vặt của tuổi thơ
Nụ nhỏ thì chán lắm, chả để làm gì! Nụ bộp là thứ bắt đầu hay, nếu bóc khéo thì đài phượng bung ra, cánh đỏ, cánh sữa còn bao tử… kề vào môi nhâm nhâm chơi hay nhai thật tùy ý.
Giờ mà con mình nó ăn thì mình cũng chả ngăn, rau sạch thật sự đấy… Mùi vị cánh phượng chua dôn dốt, không “phê” như thứ tốn tiền mua là mận, khế nhưng đủ để bõ cơn thèm ăn vặt.
Còn cuống hoa nữa chứ, nếu thích thì… xơi nốt, nguyên cuống ngọt dịu dịu như hơi hướng lúa đòng đòng.
Trò chơi phượng vỹ
Túm nhụy còn lại trên tay đang cong đầu, cứ việc ngắt từng cuống nhụy mà chơi chọi gà. Ngoắc hai đầu bao phấn vào nhau mà lựa, mà giật.
Sức trẻ con mà cũng còn nâng niu, lựa lựa giật giật sao cho bao phấn của mình “thắng” bao đối thủ. Nó đứt mà mình còn mới tài… Nhưng ối trời, cũng khó lắm đấy, nếu quất mạnh trước là coi chừng ăn đòn của cái đứa hờ hững. Hai bên vờn nhau là chính chứ ngón tay giật là phụ. Đứa nào cũng uốn lưng, xoay vẹo cả cổ, mồm hết há tròn lại méo xẹo.
Rồi rốt cuộc cũng có một đứa vụng về để phần thắng… trời cho chả biết thuộc về ai. Hễ mà trận dài quá thì khả năng xoay ra… chửi nhau ăn gian, oánh nhau luôn cũng rất thường tình!
Kết cuộc mà vui vẻ thì “binh khí” nhụy hoa phượng, dù thua hay thắng cũng lại tọt vào mồm nhai rau ráu để tay còn vặt tiếp nhụy cho hiệp mới. Trò chơi giản dị thế nhưng mê lắm. Mùa không có nụ cũng buồn tình mà vặt lá non, cũng nhấm, cũng thử chọi, nhưng chả hợp, chát chứ không thấy vị chua thoảng.
Rồi nụ nghe lời ve ỷ eo gọi mời mà tung thành hoa. Hoa phượng có năm cánh, cũng cánh tẻ cánh nếp. Cánh nếp thì trẻ con gọi là cánh sữa, có lẽ vì mỗi bông cứ có một cánh điệu đà, đầy đặn hơn, như thể là nữ hoàng ngự trị. Cánh sữa nền trắng, lấm tấm vảy đỏ. Cánh sữa cũng ngon hơn mấy cánh kia. Vị chua thanh hơn mấy nữ tỳ áo đỏ một màu. Khi rụng xuống, thảm hoa đỏ ngập ngời tôn sắc trắng đốm mơ màng.
Chỉ ít bữa, nhụy cái trổ mã, những trái non cong cong hình thanh gươm phổng dần. Trái non quá chả biết dùng vào việc gì. Ăn thì chát chát.
Đợi lớn chừng ba gang tay người lớn, hột non ngậm sữa thì cho vào miệng là tuyệt. Trái còn xanh nhưng vỏ đã kết dày, lấy gạch đập vào thật khéo cho nó chẻ đôi vỏ ra. Hạt non xanh ngọc trong trong, nằm thiêm thiếp đều đặn. Vào tiệc thôi, ngọt mát và thơm mùi phượng hăng hăng… Trái phượng già hơn chút nữa sẽ bùi.
Còn già nữa thì khi đi qua gốc phượng nhớ tránh kẻo trái nâu nâu khô đét, cứng hệt như gươm, rơi trúng đầu thì… đau nhớ đời!
