Nhân dịp Kỷ niệm 99 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 – 21/6/2024), Nhà xuất bản Tổng hợp TPHCM vừa ra mắt cuốn sách “Câu view & Kinh tế chú ý” của nhà báo Đỗ Đình Tấn. Cuốn sách này này tập trung phân tích những tình huống và chiến lược mà các tổ chức, cá nhân đẩy mạnh chiến lược quảng bá để thu hút sự chú ý trên nền tảng xã hội.
Tên gọi đầy đủ của cuốn sách này là “Câu view & Kinh tế chú ý: Cái mà bạn trả tiền thì đó là sản phẩm. Cái mà bạn không phải trả tiền thì chính bạn là sản phẩm để bán”.
Sách dày 288 trang với 6 chương:
- Những nhà buôn chú ý;
- Mô hình thị trường sản phẩm kép;
- Kinh tế chú ý;
- Mua bán sự chú ý, cạnh tranh & lợi nhuận;
- Ai đã “giết” upworthy? Mồi nhử chuột? Facebook? Những tác hại của mạng xã hội;
- Cùng hành động cho lợi ích tốt nhất của con người.
Ngày nay, truyền thông xã hội đã trở thành một phần của cuộc sống, giúp con người kết nối, chia sẻ thông tin, hình ảnh, video và suy nghĩ. Truyền thông xã hội, cụ thể là các trang web, các ứng dụng như mạng xã hội đã đồng hành với lợi ích của con người và giúp thực hiện những điều mong muốn. Không thể phủ nhận những lợi ích mà Internet cùng các ứng dụng đã mang lại cho cuộc sống đa dạng và phong phú.
Thế nhưng, truyền thông xã hội cũng có một mặt khác, đó là thu hút sự chú ý của người dùng, các nền tảng mạng xã hội đều được thiết kế dựa trên công nghệ thuyết phục. Công nghệ này được tạo ra, chủ yếu là để làm thay đổi quan điểm, thái độ hoặc hành vi của người dùng nhằm đạt được những mục tiêu của nó.
Từ nhiều nguồn thông tin cập nhật và nghiên cứu của nhiều tác giả, cuốn sách nói trên sẽ là câu trả lời cho những câu hỏi:
- “Câu view” là gì?
- Ai “câu view”?
- Vì sao phải “câu view”?
- “Câu view” để làm gì”?
- Những “người buôn chú ý” là ai?
- Kinh tế chú ý là gì?
- Vì sao một nền kinh tế lại có thể vận hành chỉ bằng nguồn tài nguyên phi vật chất là sự chú ý của con người?
- Vì sao nội dung, dịch vụ hoặc nền tảng mà các công ty mạng xã hội cung cấp đều miễn phí?
- Nếu vậy thì các công ty này “sống” bằng gì?
- Là người dùng miễn phí, chúng ta đang phải trả giá ra sao?
- Làm thế nào để điều chỉnh mạng xã hội cho phù hợp với lợi ích tốt nhất, những nhu cầu và giá trị căn bản của con người thay vì để nó chỉ biết khai thác tối đa sự chú ý và thời gian của người dùng trên các thiết bị?
Thông qua cách mà các nền tảng mạng xã hội được thiết kế, cách mà các doanh nghiệp Internet thiết kế các sản phẩm và dịch vụ của họ cũng như cuộc tranh giành sự chú ý có hạn của bạn để tìm kiếm lợi nhuận, và lợi nhuận tối đa giữa các công ty mạng xã hội mới dẫn đến những tác hại nguy hiểm… chúng ta sẽ nhận biết được và trở thành người dùng mạng xã hội thông thái, có thể hóa giải những tác hại của mạng xã hội.
Phần cuối cùng trong sách mang tới thông điệp “cùng hành động cho lợi ích tốt nhất của con người”. Chúng ta không thể chối bỏ những lợi ích mà thời đại thông tin và kinh tế chú ý mang lại. Thế nhưng, để chống lại những hậu quả tiêu cực mà nó gây ra, chúng ta phải xem xét lại những suy nghĩ nói trên một cách sâu sắc, cả những thói quen đã có và tìm ra những cách mới để kết nối với những gì là quan trọng đối với chúng ta.
Chúng ta có thể làm gì và làm như thế nào để trở thành một người tiêu thụ thông minh và có trách nhiệm, cũng như có khả năng thúc đẩy một công nghệ phù hợp với lợi ích tốt nhất của nhân loại. Vì vậy, tất cả chúng ta, những người hiểu được mối nguy hiểm của truyền thông xã hội, cần phải có tiếng nói và tác động đúng mực để thay đổi những gì không phù hợp.
MẶC NGÔN
Đỗ Đình Tấn (Khắc Thành) Làm việc tại báo Tuổi Trẻ từ năm 1986 – 2013: Phóng viên Ban Chính trị – Xã hội, Tổ trưởng Tổ Quốc tế, Thư ký tòa soạn báo Tuổi Trẻ Chủ nhật (Tuổi Trẻ cuối tuần), Phó Tổng thư ký tòa soạn báo hàng ngày, kiêm Trưởng Ban quốc tế báo Tuổi Trẻ. Các tác phẩm đã xuất bản: Một nền báo chí phẳng (2014); Báo chí lương tâm (2016); Báo chí và mạng xã hội (2017); Truyền thông và kinh doanh (2019); Fake News & chống Fake News (2022); Người kể chuyện trên báo (2023); Câu view & Kinh tế chú ý. Các tác phẩm dịch: Nước Nhật mua cả thế giới; Chiến tranh vùng vịnh; Bộ sách Bí kíp dạy con từ 0 – 16 tuổi; Scarlett (Hậu Cuốn theo chiều gió). |