Không có vẻ ồn ào, náo nhiệt như Sài Gòn, không hiền hoà như những thành phố biển mà tôi từng qua, cũng không nắng gió và hoang sơ như thành phố nhỏ Tây Nguyên nơi tôi sống, Hà Nội mang một vẻ đẹp rất riêng, vừa cổ kính, vừa hiện đại, vừa mang một nét gì đó rất linh thiêng như hồn của sông núi gọi về từ suốt mấy ngàn năm lịch sử. Đó là cảm nhận của tôi khi đến với thành phố Thủ đô, trái tim của cả nước.
Tôi đến Hà Nội một ngày tháng ba, trời không nắng, không mưa và dịu mát. Tôi thật may mắn khi gặp được những ngày thời tiết đẹp để có thể cảm nhận được cái đẹp Hà Nội một cách trọn vẹn nhất. Đây không phải lần đầu tôi đến đây, nhưng những lần trước là những chuyến đi ngắn, vội vã, hoặc là những lần ra học, ra thi, vì tập trung vào công việc mà tôi không có thời gian cảm nhận hết vẻ đẹp và những giá trị lịch sử quý giá của vùng đất ngàn năm văn hiến này.
Lần này đến đây, tôi may mắn được một em gái Hà Nội dành nhiều thời gian đưa tôi đi trên những con phố Hà Nội, ăn những món ăn dân dã trên hè phố, ngắm Hà Nội trong tiết trời mát dịu với một nét đẹp cổ kính, có phần huyền ảo và đầy chất thơ, trong tôi tràn ngập những cảm xúc và một tình yêu dành cho miền đất kinh kỳ này, và tôi hiểu vì sao người Hà Nội lại yêu Hà Nội đến vậy.
Những bài thơ, bài hát về Hà Nội tôi đã được nghe nhiều, nhưng phải tại đây, tôi mới như cảm nhận được từng câu chữ ấy, tôi như thấy một Hà Nội đẹp diệu kỳ với “hùng thiêng núi sông còn in nơi đây”.
Đi qua từng con phố cổ, dù không phải trong những ngày mùa thu, nhưng tôi vẫn nhìn thấy nét đẹp cổ kính trong từng hàng cây, từng mái nhà, cảm nhận sự tinh tế mà Trịnh Công Sơn từng đúc kết “phố xưa, nhà cổ, mái ngói thâm nâu”.
Những con phố như có tiếng nói riêng của mình, kéo tôi về những hoài niệm của một thành phố ngàn năm. Những con phố nhỏ này vốn là những làng nghề mà người dân tụ hội cùng nhau buôn bán làm ăn. Dù những tên phố không còn bán cùng mặt hàng như tên của mình nhưng truyền thống “buôn có bạn, bán có phường” vẫn còn hiện hữu trong lòng phố Hà Nội ngày nay.
Những con phố nhỏ bán cùng một mặt hàng, người mua kẻ bán đông đúc, khách du lịch cả trong nước và ngoài nước rất nhiều nhưng Hà Nội vẫn mang một dáng vẻ trầm mặc thanh tao. Những hàng cây im lặng dọc theo những con phố như đã đứng đó và là chứng nhân của nhiều thứ. Những cây bàng lá đỏ đang mùa thay lá, lẫn trong những hàng cây vừa lên lá non xanh mướt đem đến cho Hà Nội một sự mượt mà và tươi mát. Người lữ hành bỗng thấy một Hà Nội thân quen biết bao nhiêu.
Một nét văn hoá đặc biệt của Hà thành là những xe hoa, có thể trước đây là những gánh hàng hoa.
Người Hà Nội yêu hoa và không thể thiếu hoa vào các dịp quan trọng hay đơn giản chỉ là để tô điểm ngôi nhà và thể hiện tình cảm cho nhau.
Những cô hàng hoa tươi tắn với những bó hoa đẹp được bó rất tinh xảo tươi cười chào khách và sẵn sàng giúp khách chụp những tấm hình để lưu lại hình ảnh bên xe hoa giữa phố Hà Nội. Hình như trên con phố nào chúng ta cũng có thể thấy những chiếc xe hoa như vậy. Chúng tô điểm cho phố phường Hà Nội, đặc biệt trong buổi sáng sương lãng đãng mặt hồ trên rất nhiều hồ rộng đẹp ở giữa lòng Thủ đô. Một nơi đẹp và tinh tế như vậy sao có thể khiến người ta không xao lòng khi nhìn ngắm.
Hà Nội là một thành phố đẹp với rất nhiều hồ, tạo nên một phong cảnh nên thơ. Hồ còn là nơi lưu dấu những câu chuyện xưa theo bề dày lịch sử. Đứng trên hàng cây bên Bờ Hồ nhìn ra tháp Rùa cổ kính, tôi tự hỏi không biết đâu là nơi cụ Rùa đã nổi lên và giao chiếc gươm thần cho Lê Lợi và lên lại lần nữa để lấy gươm về. Những Cụ Rùa vẫn còn được lưu giữ trong đền Ngọc Sơn như một minh chứng cho câu chuyện gươm thần, sự linh thiêng của vùng đất cố đô.
Nếu như Hồ Gươm mang một câu chuyện lịch sử và những nét trang nghiêm của cầu Thê Húc, đền Ngọc Sơn thì Hồ Tây mênh mông rộng lớn mang một một nét đẹp huyền hoặc với rất nhiều chùa chiền cổ kính và uy nghi. Chùa Trấn Quốc đã đứng đó từ bao năm và như cái tên của mình đã giữ yên bờ cõi của quốc gia. Rất nhiều ngôi chùa cổ khác đã ở đây từ bao đời, tạo một không gian yên ắng và tịnh tâm cho những người muốn đi tìm những phút giây yên tĩnh và thiền định.
Rất nhiều nơi ở Hà Nội mang dấu ấn lịch sử, mang hồn cốt của ngàn năm văn hiến. Tôi đã từng vào Văn Miếu chiêm ngưỡng thành tích khoa bảng của tiền nhân qua những bia đá phai màu được những cụ rùa cõng trên lưng, vào Hoả Lò để xem chứng tích của một đấu tranh giành độc lập của đất nước.
Và lần này là lần đầu tiên tôi được vào điểm di tích Hoàng thành Thăng Long. Giữa một không gian rộng rãi, yên tĩnh, Hoàng thành là nơi lưu giữ những cổ vật xưa, những ghi chép về các đời vua đã chọn Thăng Long làm kinh đô bắt đầu từ thời nhà Lý. Từng cổ vật có niên đại hàng nghìn năm được trưng bày là bằng chứng cho một thời kỳ phát triển rực rỡ của đất nước dù các thế lực phong kiến phương bắc luôn dòm ngó. Cùng với rất nhiều du khách trong nước và ngoài nước, tôi say sưa chụp hình những cổ vật, đọc những ghi chú về từng thời kỳ lịch sử, ngắm những di tích còn lại của một thời kỳ dài của lịch sử, như được nghe thấy tiếng của cha ông vọng về nhắc nhở cháu con phải cùng nhau giữ nước.
Người ta có nhiều lý do để yêu Hà Nội. Riêng tôi, tôi thực sự thu hút bởi sự cổ kính, bởi dấu vết xưa của một thời dựng nước và giữ nước, bởi những kiến trúc đẹp mang đậm nét thời gian. Và tôi yêu những con người Hà Nội nền nã, nhẹ nhàng, ấm áp và thanh lịch. Mong một ngày được trở lại để thêm yêu hơn miền đất kinh kỳ, nơi lưu giữ hùng thiêng sông núi Việt Nam.
Nguyễn Thị Thuý Ái
- Hình bìa: Tác giả bên xe hoa trên phố
Nguồn: Tạp chí Người Hà Nội